Republika Prezydencka

Republika Prezydencka - system polityczny w demokracji charakteryzujący się rygorystycznym podziałem (separacją) władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz połączeniem funkcji prezydenta i szefa rządu. W myśl tych zasad prezydentowi (jako organowi władzy wykonawczej) przysługuje pełnia władzy wykonawczej oraz zwolnienie z odpowiedzialności przed parlamentem – pozbawiony zostaje jednak możliwości ustawodawczych.

Przykładem prezydenckiego systemu rządów jest Zjednoczona Federacja, zaś jej autorytarną formę implementacji dostrzec można w Federacji Kobrastanu.

Cechy systemu prezydenckiego

• prezydent jest wybierany w głosowaniu powszechnym;
• kadencja prezydenta jest określona w czasie
• ministrowie wchodzący w skład rządu odpowiadają jedynie przed prezydentem;
• istnieje jeden ośrodek władzy wykonawczej;
• akty wydawane przez prezydenta nie wymagają kontrasygnaty;
• prezydent nie jest odpowiedzialny politycznie, ale w przypadku złamania konstytucji lub prawa może zostać odwołany (przez parlament lub naród w referendum);
• prezydent ma możliwość wydawania dekretów z mocą ustawy w sytuacjach nadzwyczajnych (np. okres wojny).

Przykłady republik prezydenckich

do stwierdzenia istnienia systemu prezydenckiego.

Zjednoczona Federacja

Prezydent Zjednoczonej Federacji dysponuje dużym zakresem władzy, ograniczanej przez federacyjną legislatywę. Prezydent pełni funkcję zwierzchnika sił zbrojnych, decydując także o wypowiedzeniu wojny i budżecie na nią przeznaczonym. Ustala przepisy o kierowaniu siłami zbrojnymi oraz służbie wojskowej zaś Senat pozwala na zawarcie pokoju i umowy międzynarodowe. Prezydent powołuje przedstawicieli dyplomatycznych i najwyższych urzędników państwowych, jednak Senat zatwierdza kandydatury większością 2/3 głosów. Prezydent ma prawo weta, które może być jednak odrzucone większością 2/3 głosów Senatu. Prezydent jest odpowiedzialny tylko przed Narodem i Konstytucją, nie ponosi natomiast odpowiedzialności politycznej. Parlament może zastosować tzw. impeachment – usunięcie prezydenta ze stanowiska i zakaz sprawowania innych urzędów w wypadku oskarżenia go o złamanie prawa, oskarżenie wnosi Senat obradujący pod przewodnictwem Przewodniczącego Sądu Najwyższego.

Prezydencka Republika Arstoczki

Zgodnie z obowiązującą wcześniej Ustawą Konstytucyjną Prezydenckiej Republiki Arstoczki z dnia 29 lipca 2020 roku prezydent pełni najwyższą funkcję w państwie, wprowadzając dekrety dowolnego rodzaju, które uchylone mogą być tylko przez odpowiednie uchwały Parlamentu. Prezydent pełni funkcję zwierzchnika sił zbrojnych, decydując także o wypowiedzeniu wojny i zawarciu pokoju, ratyfikuje także umowy międzynarodowe, powołuje przedstawicieli dyplomatycznych i najwyższych urzędników państwowych. Niemożliwe jest jego usunięcie, nawet w przypadku złamania prawa. Obecnie jednak wprowadzana jest nowa Konstytucja, ograniczająca uprawnienia prezydenta - część zadań prezydenta przekazywana jest w niej Parlamentowi oraz dopuszcza usunięcie prezydenta z urzędu.

II Republika Arstoczki

Według konstytucji z 23 kwietnia 1985 roku Prezydent był "czynnikiem nadrzędnym w Państwie", który za swe akty urzędowe odpowiadał tylko przed Bogiem i historią. Zakres jego władzy był szeroki: mianował Ministrów, Prezesa Sądu Najwyższego, Prezesa Narodowej Rady Bezpieczeństwa i Kontroli, zwoływał i rozwiązywał Sejm, powoływał sędziów Trybunału Stanu, zawierał i ratyfikował umowy międzynarodowe. Był ponadto Zwierzchnikiem Sił Zbrojnych – mianował i zwalniał Naczelnego Wodza i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych, a także decydował o wojnie i pokoju. Przysługiwało mu prawo łaski i weto zawieszające. Wszystkie organy państwowe pozostawały pod jego zwierzchnictwem. Kadencja Prezydenta trwała 5 lat. Wybierany był w wyborach powszechnych na zasadach podobnych do obecnych. System ten nie wypełniał wszystkich cech, które obecnie uznawane są za konieczne

Republika parlamentarno-prezydencka

Republika parlamentarno-prezydencka to forma rządów pośrednia między systemem parlamentarnym a prezydenckim, dzisiaj funkcjonująca m.in. w Republii, czy w Federacji Arstoczki. Za jego twórców uznaje się Charles'a de Robespiere'a i Georges'a Guisipes. Prezydent wybierany w wyborach powszechnych jest głową państwa. Określa kierunki polityki wewnętrznej i zagranicznej państwa, jest zwierzchnikiem sił zbrojnych. Powołuje i odwołuje on także premiera, a na jego wniosek powołuje ministrów. W republice parlamentarno-prezydenckiej rząd i poszczególni jego członkowie ponoszą odpowiedzialność przed parlamentem. W niektórych sytuacjach prezydent może wydawać dekrety z mocą ustawy.

W systemie tym są trzy ośrodki władzy:

• parlament,
• rząd,
• prezydent.

Pośród państw, których systemy rządów spełniają kryteria systemu półprezydenckiego, obecnie znajdują się: IV Republika Arstoczki i Republia.